Advies subsidie FSC-hout

Gemeentelijk reglement houdende de subsidie voor gebruik van hout voorzien van een FSC-label

(FSC : Forest Stewardship Council) of equivalent (*).

Art. 1 Binnen de perken van de jaarlijks op de begroting voorziene en goedgekeurde kredieten kan het College van Burgemeester en Schepenen van de gemeente ……………… met ingang van ……………… (datum) een gemeentelijke toelage verlenen in woningen of gebouwen voor het gebruik van hout voorzien van een FSC-label (FSC : Forest Stewardship Council) of equivalent (*) bij nieuwbouw of renovatie.

• Onder woning wordt verstaan : het huis of appartement dat bestemd is voor de huisvesting van één gezin of het woongebouw dat meerdere woningen omvat of kan omvatten.
• Onder gebouw wordt verstaan : andere dan woningen

Art. 2 Enkel woningen of gebouwen gelegen op het grondgebied van de gemeente ……………… komen in aanmerking.

Art. 3 De subsidie bedraagt :

• voor daktimmerwerk (in gebouwen of woningen) : … frank per m_, met een maximum van … frank.
• voor buitenschrijnwerk (in gebouwen of woningen) : … % van de factuur, met een maximum van … frank. Onder buitenschrijnwerk wordt ramen, deuren en gevelbeplanking verstaan.
• In het geval van houtskeletbouw kan bijkomende subsidie worden voorzien.
• De subsidie kan slechts éénmaal per gebouw worden aangevraagd.

Art. 4 De aanvraag tot het bekomen van een subsidie voor het gebruik van hout voorzien van een FSC-label of equivalent (*) dient te worden ingediend bij het College van Burgemeester en Schepenen.
De aanvraag moet vermelden :

• naam, adres van de aanvrager
• adres van de woning of het gebouw waarvoor de subsidie wordt aangevraagd
• aard van de werken (buitenschrijnwerk en / of daktimmerwerk)
• bedrag van de gevraagde subsidie : gebaseerd op de prijsofferte voor buitenschrijnwerk / gebaseerd op de prijsofferte voor daktimmerwerk met vermelding van de hoeveelheid m_ hout voorzien voor het dakgebinte
• vermelding dat de aanvrager toelating geeft aan de stadsambtenaar om controle uit te voeren

Art. 5 Binnen een periode van ……dagen na het indienen van de aanvraag tot subsidie deelt het gemeentebestuur de aanvrager mee of de subsidie ontvankelijk is verklaard. In de mededeling wordt het subsidiebedrag vastgelegd.

Pas na het voorleggen van de nodige bewijsstukken - op de fakturen moet het nummer van het FSC-certificaat zijn vermeld - wordt het subsidiebedrag gestort.

Art. 6 Binnen een periode van …… dagen na het verkrijgen van de subsidie kan door de bevoegde ambtenaar een controle ter plaatse worden uitgevoerd. Indien bij controle frauduleuze en / of onwettige praktijken worden vastgesteld, vervalt de gehele subsidie. De bevoegde ambtenaar kan beroep doen op derden.

Het stadsbestuur behoudt zich het recht voor om subsidie-aanvragen te weigeren die niet beantwoorden aan de geest van dit reglement.

Art. 7 Geschillen aangaande het reglement of de controle worden beslecht door het College van Burgemeester en Schepenen.

(*) Het systeem voor certificering moet :

• geloofwaardig zijn én voor de administratie / opdrachtgever én voor de verbruiker én voor de milieubeweging
• operationeel zijn op internationaal vlak
• gebaseerd zijn op objectieve en verifieerbare criteria, die het resultaat zijn van een brede consultatie met de opdrachtgever / administratie, met de verbruiker én met de milieubeweging
• niet discriminerend zijn voor bepaalde bostypes of categorieën van bosbeheerders, waar ook ter wereld
• een minimumniveau van ecologisch en sociaal beheer als vereiste stellen, beheer waartoe de bosbeheerder zich moet engageren
• gebaseerd zijn op betrouwbare en onafhankelijke controle
• transparant zijn, zodat een zelfcontrole tegen misbruiken ingebouwd is
• institutioneel en politiek aangepast zijn aan de lokale omstandigheden
• doelgericht, efficiënt en economisch rendabel zijn
• leiden tot een label op of bij het product, waardoor het product uit verantwoord beheerde bossen op een betrouwbare manier kan onderscheiden worden van andere producten

Weergegeven met de toestemming van WWF. © 2000. WWF-België. Alle rechten voorbehouden.

NAAR EEN STRATEGIE OP LOKAAL NIVEAU VOOR EEN VERANTWOORD HOUTGEBRUIK

De capaciteiten van de lokale besturen worden vaak onderschat wanneer wereldwijde milieuproblemen aan bod komen. Toch blijkt dat zelfs voor een zeer complex probleem als ontbossing, lokale overheden een duidelijke rol kunnen spelen in het streven naar een beter bosbeheer.

Heel wat gemeenten/steden ondertekenden een paar jaar geleden de boycot tegen - voornamelijk - tropisch hout. Ze deden dit uit de overtuiging op die manier de ontbossing in de tropen tegen te houden. De lokale overheden hebben op deze wijze duidelijk bijgedragen tot de bewustmaking van hun inwoners.

De boycot-actie heeft dus een positief effect gehad door te fungeren als alarmbel, maar op lange termijn is een boycot geen realistische oplossing. Begin jaren ’90 werd daarom een nieuw beleid gelanceerd: certificering.

Onder certificering verstaan we dat hout dat uit bossen komt die op een verantwoorde manier worden beheerd, een label krijgt zodat het door de consument kan worden herkend. Als de consument voor hout met een label kiest, steunt hij op die manier een beter bosbeheer. Op dit ogenblik steunen de milieuverenigingen FSC, Forest Stewardship Council wat zoveel betekent als Raad voor Verantwoord Bosbeheer.

In deze nieuwe aanpak spelen lokale besturen opnieuw een belangrijke rol.

Op drie domeinen kunnen lokale besturen zich duidelijk profileren :

1. het voorschrijven van FSC-gecertificeerd hout in de bestekken;
2. de bevolking sensibiliseren om zelf voor FSC-gecertificeerd hout te kiezen;
3. het certificeren van de gemeentelijke/stedelijke bossen.

Onder meer in de provincie Limburg zijn reeds een aantal zaken gerealiseerd in FSC-gecertificeerd hout.

Het voorschrijven van FSC-gecertificeerd hout in de bestekken

In de gemeente/stad wordt heel wat hout gebruikt voor openbare werken. Door hout te gebruiken met een FSC-label draagt de lokale overheid bij tot een beter bosbeheer wereldwijd en heeft ze een belangrijke voorbeeldfunctie naar de inwoners toe.

Alle Vlaamse provincies gingen via de ondertekening van de milieuconvenant 2000-2001 het engagement aan om voor alle openbare werken FSC-gecertificeerd hout te gebruiken. Ook vele gemeenten ondertekenden daartoe optie 7 van de milieuconvenant.

Het proces van certificering is momenteel volop aan de gang. Elke maand komen nieuwe gecertificeerde houtsoorten op de markt en melden meer handelaars en houtverwerkers zich aan. Een recente lijst van bedrijven met FSC-gecertificeerde producten kunt u op deze website steeds aantreffen.
Belangrijk is dat bij het opstellen van bestekken , met een aantal zaken wordt rekening gehouden om het slagen van projecten met FSC-gecertificeerd hout te garanderen.

Er zijn een aantal zaken die u als lokale overheid niet in de hand hebt. Raak niet ontmoedigd wanneer de eerste poging tot het gebruik van gecertificeerd hout vruchteloos is afgelopen ! U heeft in ieder geval een belangrijke dynamiek gecreëerd. De houtsector is bekommerd om zijn product maar zal pas investeren als er ook een vraag komt van de consument. De consument is als dusdanig een heel belangrijke factor in het certificeringsproces !

De bevolking sensibiliseren om zelf voor FSC-gecertificeerd hout te kiezen

De koopkracht van de consument is een belangrijke motor achter het FSC initiatief. Het sensibiliseren van de bevolking is echter een gigantische taak, het hele FSC-verhaal is tamelijk complex en uitgebreid. Lokale besturen kunnen heel wat hulp bieden bij het verspreiden van de boodschap. In deze context kunnen volgende aspecten worden uitgewerkt:

1. De architecten in de gemeente/provincie aanschrijven i.v.m. de tweede milieuconvenant, namelijk het duurzaam gebruik van grondstoffen (optie 7 van de gemeentelijke milieuconvenant). In bijlage kan een pakket voorzien worden over duurzaam bouwen waarin onder meer het aspect gecertificeerd hout wordt belicht.
2. WWF kan aansluiten bij lokale initiatieven zoals milieubeurzen, initiatieven van de Gemeentelijke Derde Wereld Raad, discussie-avonden rond het thema milieu of duurzame ontwikkeling, voordrachten,…
3. De lokale besturen kunnen niet enkel hun eigen bestekken zodanig opstellen dat zij alleen hout met een FSC-label of equivalent toelaten in openbare werken, maar eveneens organisaties financieel steunen die FSC-gelabeld hout aanwenden in gebouwen, speeltuinen, ….Daartoe heeft WWF een voorbeeld uitgewerkt van een subsidiereglement
4. Informatie over verantwoord bosbeheer en FSC-gecertificeerd hout in het lokaal informatieblad publiceren.

Het certificeren van gemeentelijke/stedelijke bossen

Een belangrijke pijler van het FSC-gebeuren is dat ieder zijn verantwoordelijkheid opneemt om de bossen op een verantwoorde manier te gaan beheren. Dat betekent dat een goed bosbeheer niet enkel voor de tropen geldt maar ook voor onze bossen.
Heel wat lokale besturen hebben bossen in eigendom. Eigen bossen laten certificeren ligt volledig binnen een verantwoord bos- en houtbeleid. WWF kan hierrond ondersteuning geven, o.a. voor het contacteren van certificeerders en het in de kijker zetten van het initiatief. In Vlaanderen zijn momenteel het Meerdaalwoud, het Zoniënwoud en Heverleebos reeds gecertificeerd.

En u ?

Deze pagina wil geen eenzijdig verhaal weergeven. Uw input is belangrijk om de informatie en de hulp die WWF kan bieden efficiënter te maken.

Tot slot…

Wanneer problemen opduiken, wacht dan niet te lang om dit te signaleren. WWF kan steeds helpen met het zoeken naar een oplossing.
Anderzijds krijgen wij ook graag positieve berichtjes. Wanneer u iets in FSC-gecertificeerd hout heeft gerealiseerd of een activiteit heeft opgezet, laat het ons dan weten forest.web@wwf.be. Dit kan steeds als voorbeeld naar anderen worden gesteld.

Weergegeven met de toestemming van WWF. © 2000. WWF-België. Alle rechten voorbehouden.

WAT IS FSC (de Forest Stewardship Council) ?

VOOR BOSCERTIFICERING WERELDWIJD

Staat van onze bossen ?

De voorbije jaren zijn talrijke grote internationale conferenties gewijd aan de problemen waar de bossen overal ter wereld mee te kampen hebben en aan mogelijke oplossingen hiervoor. Wij moeten immers vaststellen dat het verdwijnen van de tropische regenwouden onverminderd, zo niet versneld, doorgaat en dat in het westen de gezondheidstoestand en de biodiversiteit van de bossen nog steeds achteruitgaan.

De boycot, geen oplossing ….

Verschillende milieuorganisaties hebben daarom eind jaren ‘80/begin jaren ‘90 een boycot-campagne gevoerd tegen tropisch hout, die later ook werd uitgebreid naar hout uit de gematigde streken. WWF vindt dat een boycot, ondanks zijn signaalfunctie in de beginfase, uiteindelijk geen goede oplossing is. De waarde van de bossen daalt er immers door, waardoor ander grondgebruik (zoals landbouw) aantrekkelijker wordt. Dit is precies het tegenovergestelde van het beoogde doel. Anderzijds gaat het om een negatieve maatregel, die elk positief initiatief ontmoedigt. Verder speelt het boycotten van hout in het voordeel van de substituten van hout, zoals pvc en aluminium, die zeker niet milieuvriendelijker zijn.

Om deze redenen werd vanaf de jaren ‘90 door een aantal NGO’s boscertificering en houtlabeling als een positieve oplossing naar voor geschoven.

Boscertificering, waarom ?

Zolang er op de markt geen onderscheid gemaakt wordt tussen producten uit goed beheerde bossen en andere, is de goede beheerder, zeker op korte termijn, economisch benadeeld. Dit onderscheid kan gemaakt worden door de producten van een label te voorzien, dat verzekert dat ze uit een goed beheerd bos komen. Een dergelijke labeling kan leiden tot een financieel of strategisch marktvoordeel, wat een positieve impuls betekent om het bosbeheer te verbeteren.

De sterkte van certificering

Certificering differentieert zich van boycot op volgende manieren :

• Het creëert een link tussen milieuorganisaties, de sociale beweging, boseigenaren en bedrijven.
• Certificering is een constructief proces: er wordt een belonings- i.p.v. bestraffingpolitiek toegepast.
• Het opnemen van de eigen verantwoordelijkheid staat centraal, en dit op elk niveau. Dit betekent dat niet enkel meer met het vingertje naar de tropen wordt gewezen, maar dat ook voor de eigen deur geveegd wordt. Dit vraagt meer initiatief ….

Uiteraard moet een dergelijk systeem van certificering en labeling aan een aantal belangrijke kenmerken voldoen: de gebruikte beoordelingscriteria moeten gekend en algemeen aanvaard zijn door alle betrokken partijen; het controlesysteem moet sluitend, efficiënt en betrouwbaar zijn; het mag niet discriminerend zijn en moet, om misbruiken te vermijden, transparant zijn.

Het FSC-systeem

FSC staat voor “Forest Stewardship Council” of “Raad voor Duurzaam Bosbeheer”. Het is een internationale niet-gouvernmentele organisatie, die ondersteund wordt door talrijke sociale organisaties en milieubewegingen (waaronder WWF), houtinvoerders, -handelaars en –verwerkers, bosbeheerders en –groeperingen en organisaties voor de rechten van inlandse volkeren.

De missie van FSC

De opdracht van de FSC bestaat erin om overal ter wereld een bosbeheer te promoten dat ecologisch verantwoord is, een sociale dimensie heeft en economisch haalbaar is. De deelname eraan blijft volkomen vrijwillig.

Door zijn structuur slaagt FSC erin om het evenwicht te respecteren tussen sociale, ecologische en economische belangen, en ook tussen noordelijke en zuidelijke landen. De Raad telt op dit ogenblik ongeveer 400 leden uit verschillende landen.

De 10 Principes & Criteria van FSC

FSC heeft algemene Principes en Criteria (P&C) opgesteld voor een verantwoord bosbeheer. Deze gelden voor alle bostypes, zowel tropische, boreale als gematigde. Deze algemene P&C worden vervolgens uitgewerkt op lokaal niveau door nationale FSC-werkgroepen. Dergelijke groepen zijn reeds werkzaam in een twintigtal landen, waaronder ook in België. Verschillende landen zijn reeds klaar met hun nationale criteria, en hebben ze voorgelegd aan FSC-International.

FSC certificeert niet zelf. Deze verantwoordelijkheid wordt overgedragen aan geaccrediteerde certificeringorganismen. Deze certificeerders gebruiken bij voorkeur de nationale normen, opgesteld door de nationale werkgroep op basis van de algemene Principes en Criteria van FSC of, indien deze nog niet bestaan, de algemene Principes en Criteria die ze zelf aanpassen aan de plaatselijke omstandigheden. Op het ogenblik zijn er 10 organismen bevoegd om bossen te certificeren.

De rol van de certificeerder bestaat erin om op het terrein na te gaan of de Principes en Criteria van FSC wel degelijk worden toegepast en het label toe te kennen aan het hout dat uit die bossen afkomstig is.

Forest & Trade Networks

WWF heeft onder de naam van Forest & Trade Network (FTN) in verschillende landen talrijke partners (houtinvoerders, -handelaars, -verwerkers, maar ook lokale overheden, kleine bedrijven, …) gegroepeerd die zich ertoe verbinden om FSC-gecertificeerd hout te verkopen, te promoten en te verbruiken. In België wordt dit netwerk de Club 97 genoemd.

Het eerste netwerk dat ooit werd opgericht, bevindt zich in het Verenigd Koninkrijk (95+ Group). In totaal bestaan er momenteel 14 FTN over de ganse wereld, waarvan het FTN Belgium (Club 97) ongeveer 50 leden telt.

Chain of Custody (COC)

Om de geloofwaardigheid van het FSC-label te verzekeren is het dus belangrijk dat er een goede controle is ! Eerst moet worden nagegaan of het bosbeheer wel voldoet aan de FSC Principes en Criteria die zijn uitgewerkt. Maar dan dienen ook nog alle schakels van de hele verwerkingsketen te worden gecontroleerd. Deze keten wordt ook de Chain of Custody genoemd.

Weergegeven met de toestemming van WWF. © 2000. WWF-België. Alle rechten voorbehouden.